سفلیس چیست؟ علائم و روش های پیشگیری

سفلیس (Syphilis)

سیفلیس (Syphilis) نوعی بیماری مقاربتی است که توسط نوعی باکتری معروف به ترپونما پالیدوم (Treponema pallidum) ایجاد می‌شود.معمولاً از طریق رابطه‌ی جنسی با فرد مبتلا انتقال می‌یابد. سیفلیس تلفظ درست این بیماری است؛ اما در بین مردم تلفظ «سِفلیس» نیز رواج دارد. اولین نشانه سیفلیس یک زخم کوچک بدون درد است. این زخم ممکن است بر روی اندام تناسلی، مقعد یا دهان ایجاد شود که به آن شانکر (Chancre) گفته می‌شود. ممکن فرد مبتلا تا سال‌ها از ابتلای خود به سیفلیس بی‌خبر باشد. در ادامه با مراحل و روش های پیشگیری و درمان آن می پردازیم.

راه های ابتلا به این بیماری

سفلیس فقط از طریق تماس مستقیم با شانکرهای سیفلیسی منتشر می‌شود و از طریق استفاده مشترک از توالت فرنگی، لباس یا حتی ظروف غذا انتقال نمی‌یابد.

مراحل عفونت سفلیس

چهار مرحله سفلیس عبارتند از:

• اولیه
• ثانویه
• نهفته
• درجه سوم

سفلیس در دو مرحله اول بیشتر عفونی است.

هنگامی که سفلیس در مرحله پنهان باشد ، بیماری همچنان فعال باقی می ماند اما اغلب بدون علائم است. سیفلیس ثالث مخرب ترین برای سلامتی است.

مرحله اولیه

این بیماری در حدود ۳ تا ۴ هفته پس از تماس فرد با عامل بیماری‌زا (باکتری) اتفاق می‌افتد. این مرحله با زخمی کوچک و گرد به‌نام شانکر آغاز می‌شود. توجه داشته که شانکر بدون درد اما به‌شدت عفونی است. شانکر می‌تواند هر جایی که محل ورود باکتری به بدن باشد ایجاد گردد. مثلا داخل یا روی دهان، راست‌روده یا اندام تناسلی. این زخم بین دو تا شش هفته باقی می ماند. این بیماری از طریق رابطه ی جنسی مخصوصا رابطه ی دهانی منتقل می شود .

مرحله ثانویه

در این مرحله ، ممکن است قرمزی پوست و گلو درد ظاهر شود. قرمزی پوست با خارش همراه نیست و می‌تواند هر جای بدن ظاهر شود، اما معمولا کف دست‌ها و پاها دیده می‌شود. بعضی افراد تا هنگامی‌که التهاب از بین نرفته متوجه آن نمی‌شوند. علائم دیگر مرحله‌‌ی دوم سفلیس:

• تب
• سردرد
• بی حالی
• کاهش وزن
• درد مفاصل
• ریزش مو
• تورم گره های لنفی

چه برای درمان اقدام شود یا نشود، این علائم خودبه‌خود پس از مدتی از بین می‌روند، اما در صورتی که فرد درمان نشود همچنان مبتلا به سفلیس می‌ماند. مرحله‌‌ی دوم سفلیس معمولا به‌اشتباه به‌عنوان بیماری دیگری تشخیص داده می‌شود. در صورت مشاهده این علائم حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کرد .

مرحله نهفته

مرحله بعدی بیماری سفلیس مرحله نهفته یا پنهان است. علائم اولیه و ثانویه در این مرحله از بین می‌روند و علامت قابل توجهی نیز مشاهده نمی‌شود؛ با این حال، باکتری‌ها در بدن باقی می‌مانند. این مرحله می‌تواند سال‌ها قبل از پیشرفتِ بیماری (سیفلیس نوع سوم) ادامه یابد.

درجه سوم

مرحله‌ی سوم آخرین مرحله‌ی عفونت سفلیس است. تقریبا ۱۵ تا ۳۰ درصد از افرادی که درمان نمی‌شوند به این مرحله می‌رسند. مرحله‌ی سوم ممکن است سال‌ها یا ده‌ها سال بعد از تماس با عفونت اولیه رخ دهد. این مرحله، زندگی انسان را به‌خطر می‌اندازد. بعضی علائم شامل موارد زیر است:

• نشنوایی
• نابینایی
• از دست دادن حافظه
• بیماری قلبی
• تخریب بافت های نرم و استخوان ها
• عفونت مغز و نخاع (نوروسفلیس)

در نوع پیشرفته ی این بیماری فرد دچار افسردگی شدید می شود.

برجستگی‌های کوچک یا تومورها

در مراحل پایانی بیماری سیفلیس برجستگی‌هایی که gummas گوم نامیده می‌شوند بر روی پوست، استخوان‌ها، کبد یا اندام های دیگر ایجاد می‌شوند. (گوم‌هاGummas ) معمولاً پس از درمان با آنتی‌بیوتیک، ناپدید می‌شوند.

مشکلات عصبی

این بیماری (در مراحل پیشرفته) می‌تواند باعث بروز برخی مشکلات عصبی نیز باشد، از جمله:

• سردرد
• سکته
• مننژیت
• از دست دادن شنوایی
• مشکلات بینایی، از جمله نابینایی
• زوال عقل
• افسردگی
• احساس درد و از دست دادن دما
• اختلال عملکرد جنسی در مردان (ناتوانی جنسی)
• بی‌اختیاری مثانه

مشکلات قلبی عروقی

همان‌طور که گفتیم این بیماری می‌تواند باعث مشکلات قلبی و عروقی در فرد مبتلا شود. آنوریسم یا بیرون‌زدگی عروق یکی از مشکلات ناشی از سفلیس است. آنوریسم ممکن است در شریان آئورت یا سایر عروق خونی رخ دهد. سفلیس همچنین ممکن است به دریچه‌های قلب آسیب برساند.

روش تشخیص سفلیس

اگر علائم نام برده شده را در خود مشاهده نمودید باید به پزشک متخصص مراجعه بفرمایید . آنها برای انجام آزمایشات نمونه خون می گیرند و همچنین معاینه فیزیکی کاملی را انجام می دهند. در صورت وجود زخم ، پزشک ممکن است از زخم نمونه برداری کند تا وجود باکتری سفلیس را تشخیص دهد.

درمان و معالجه سفلیس

درمان سیفلیس اولیه و ثانویه با تزریق پنی سیلین آسان است. پنی سیلین یکی از پرکاربردترین آنتی بیوتیک ها است و معمولاً در درمان سفلیس موثر است. افرادی که به پنی سیلین حساسیت دارند احتمالاً با یک آنتی بیوتیک متفاوت تحت درمان قرار می گیرند ، مانند:

• داکسی سایکلین
• آزیترومایسین
• سفتریاکسون

فرد مبتلا به نوروفیلیس روزانه دوز پنی سیلین به صورت وریدی دریافت خواهد کرد. بصورت کوتاه مدت در بیمارستان بستری می شود .متأسفانه ، خسارت ناشی از سیفلیس دیرهنگام قابل بازگشت نیست. باکتری ها می توانند از بین بروند ، اما درمان به احتمال زیاد در کاهش درد و ناراحتی متمرکز خواهد بود. در طول درمان نباید به هیچ وجه رابطه ی جنسی برقرار کند

در صورت عدم درمان چه اتفاقی می افتد ؟

عدم درمان می‌تواند آسیب‌های جدی در بدن ایجاد کند. علاوه بر این، بیماری سیفلیس همچنین خطر ابتلا به عفونت HIV را افزایش می‌دهد و در دوران بارداری مشکلات جدی برای زنان ایجاد می‌کند.

پیشگیری

بهترین روش برای جلوگیری از سفلیس، ارتباط جنسی سالم است. هنگام هر گونه ارتباط جنسی از کاندوم استفاده کنید. همچنین رعایت موارد زیر می‌تواند مفید باشد:

• هنگام ارتباط دهانی از کاندوم اسفاده کنید.
• آزمایش‌های مربوط به بیماری‌های مقاربتی را مرتب انجام دهید و با همسرتان راجع‌به نتایجش صحبت کنید.
• سفلیس از راه سرنگ آلوده هم منتقل می‌شود. اگر از مواد تزریقی استفاده می‌کنید، از به اشتراک گذاشتن سرنگها بپرهیزید

چه زمانی باید برای سفلیس آزمایش داد؟

اولین مرحله‌ی این بیماری به‌راحتی نادیده گرفته می‌شود. علائم مرحله‌ی دوم هم با علائم معمول بیماری‌های دیگر مشترک است. بنابراین حتی اگر هیچ علائمی مشاهده نمی‌کنید، در صورت ‌وقوع هریک از موارد زیر فورا برای آزمایش سفلیس اقدام کنید:

• با فردی که ممکن است دچار سفلیس باشد، ارتباط جنسی ناسالم داشته‌اید؛
• در دوران بارداری هستید؛
• در زندان هستید.

اگر جواب آزمایش مثبت بود، باید مراحل درمان را به‌طور کامل تمام کنید. مصرف آنتی‌بیوتیک را تا آخر، حتی بعد از اینکه علائم بیماری از بین رفتند، ادامه بدهید. تا زمانی که پزشک اعلام می‌کند، از رابطه‌ی جنسی خودداری کنید و برای ایدز هم آزمایش بدهید. افرادی که مبتلا به سفلیس هستند، باید شریک جنسی خود را مطلع کنند تا آنها هم تحت آزمایش و درمان قرار گیرند.

با تشکر از اینکه با ما همراه بودید،سوالات و نظرات خودتون رو در انتهای همین صفحه برای ما کامنت کنید.