معرفی رشته علوم آزمایشگاهی
معرفی رشته علوم آزمایشگاهی
رشته علوم آزمایشگاهی یکی از پرطرفدارترین رشته های گروه علوم تجربی است که جزو شاخه های علوم پزشکی می باشد و تاثیر بسیار زیادی در بهداشت و کاهش هزینه های درمان داشته است؛ این رشته برای تشخیص و درمان و همچنین پیشگیری و پیگیری بیماری های مختلف علوم پزشکی کمک بسیاری کرده می کند؛ زمینه فعالیت های این رشته بیشتر در ارتباط با آنالیز آزمایشگاهی خون و مایعات بافت های بدن است، با هم به معرفی رشته ی علوم آزمایشگاهی می پردازیم، با ما همراه باشید.
افرادی که در رشته علوم آزمایشگاهی تحصیل می کنند با آزمایش های بیوشیمیایی و هماتولوژی می توانند به پزشک در تشخیص بیماری کمک کنند؛ قبل از انقلاب این رشته هم به صورت کارشناسی دایر بود و بعد از آن در مقطع کاردانی و همچنین دکترای حرفه ای نیز دانشجو می پذیرد.
دروس تحصیلی رشته علوم آزمایشگاهی
درس هایی که در رشته علوم آزمایشگاهی تدریس می شود تا حد زیادی مشابه دروس پایه در پزشکی هستند؛ دانشجویان در رشته علوم آزمایشگاهی در مقطع کارشناسی پیوسته ۱۳۰ واحد را می‌گذراند که ۱۶ واحد آن به صورت کارآموزی می باشد، درس هایی که مورد مطالعه قرار می گیرد شامل دو قسمت پایه و تخصصی هستند که در جدول زیر به تفکیک واحد های هر کدام از آنها پرداخته ایم.
۱۰ درس عمومی
- مبانی نظری اسلام
- اخلاق اسلامی
- انقلاب اسلامی
- تاریخ و تمدن اسلامی
- آشنایی با منابع اسلامی
- جمعیت و تنظیم خانواده
- ادبیات فارسی
- زبان عمومی
- تربیت بدنی ۱
- تربیت بدنی ۲
۱۳ درس پایه
- فیزیک عمومی و آزمایشگاه فیزیک عمومی
- فیزیولوژی نظری و فیزیولوژی عملی
- فیزیک حیاتی
- شیمی عمومی و آزمایشگاه شیمی عمومی
- بافت شناسی نظری و آزمایشگاه بافت شناسی
- بیوشیمی عمومی و آزمایشگاهی بیوشیمی عمومی
- بهداشت عمومی و اپیدمیولوژی
- روانشناسی عمومی
- زیست شناسی سلولی و مولکولی
- کامپیوتر
- آناتومی نظری
- آناتومی عملی
- آمار حیاتی
۲۴ درس اختصاصی
- بیوشیمی پزشکی۱ و آزمایشگاه بیوشیمی پزشکی۱
- اصول ایمنی و حفاظت در آزمایشگاه
- خون شناسی۱ و آزمایشگاه خون شناسی۱
- میکروب شناسی عمومی و آزمایشگاه میکروب شناسی عمومی
- اصول فنی و نگهداری تجهیزات آزمایشگاهی
- انگل شناسی۱ (کرم ها) و آزمایشگاه انگل شناسی۱
- ایمونوهماتولوژی و آزمایشگاه ایمونوهماتولوژی
- ایمنی شناسی پزشکی و آزمایشگاه ایمنی شناسی پزشکی
- هورمون شناسی و آزمایشگاه هورمون شناسی
- ویروس شناسی پزشکی و آزمایشگاه ویروس شناسی پزشکی
- قارچ شناسی پزشکی و آزمایشگاه قارچ شناسی پزشکی
- انگل شناسی ۲ (تک یاخته و حشره شناسی پزشکی) و آزمایشگاه انگل شناسی ۲
- خون شناسی ۲ و آزمایشگاه خون شناسی ۲
- آسیب شناسی عمومی و آزمایشگاه آسیب شناسی عملی
- اصول مدیریت و قوانین آزمایشگاه
- روش های کنترل کیفی در آزمایشگاه های بالینی
- بیوشیمی پزشکی ۲ و آزمایشگاه بیوشیمی پزشکی ۲
- باکتری شناسی پزشکی و آزمایشگاه باکتری شناسی پزشکی –
- فارماکولوژی
- آشنایی با بیماری های داخلی
- سم شناسی و آزمایشگاه سم شناسی
- ژنتیک پزشکی
- سمینار
- متون انگلیسی و ترمینولوژی پزشکی
طول دوره و ساختار دوره علوم آزمایشگاهی
دوره کارشناسی پیوسته علوم آزمایشگاهی ۸ ترم یعنی ۴ سال طول میکشد و نظام آموزشی آن طبق آیین نامه آموزشی کاردانی – کارشناسی پیوسته و ناپیوسته مصوب شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی است.
معرفی مهارت های مورد نیاز یک کارشناس علوم آزمایشگاهی
رشته علوم آزمایشگاهی خصوصاً در مقطع کاردانی یک رشته عملیات افرادی که در کار عملی شرکت کنند و نسبت به آزمایش های ادرار و مدفوع و همچنین بو های نامطلوب حساسیت زیادی نداشته باشد و روحیه کافی برای مقابله با آن داشته باشند، می توانند در رشته ادامه تحصیل دهند؛ همچنین لازم است که دانشجو به درس شیمی و زیست علاقه داشته باشد.
رشته علوم آزمایشگاهی در ایران تا مقطع دکترا به صورت ناپیوسته تدریس می شود، فردی که از دانشگاه فارغ التحصیل می شود میتواند خونگیری انجام دهد همچنین با زمینه‌های خون شناسی، ایمنی شناسی، بیوشیمی بالینی، ژنتیک، بافت شناسی، باکتری شناسی، انگل شناسی و قارچ شناسی آشنا می شود.
نقش و وظایف فرد علوم آزمایشگاهی
- افرادی که در رشته علوم آزمایشگاه فارغ التحصیل می شوند، با نمونه برداری از نمونه های بیولوژیکی مثل ادرار خون و مدفوع، همچنین آماده کردن نمونه ها و آزمایش های مختلف هماتولوژی، میکروبیولوژی، بیوشیمی و غیره سروکار دارند و میتوانند آزمایش های تخصصی ایمونولوژی و بقیه تست های تخصصی را نیز انجام دهند و می توانند در آزمایشگاه مسئول بخش های تخصصی مختلف هورمون شناسی، نمونه برداری، بیوشیمی و غیره شوند.
- افراد فارغ التحصیل باید بتوانند که نام کامل وکوتاه آزمایش ها و همچنین نسخه های پزشکان را بخوانند.
- نمونه گیری و خون گرفتن را به صورت صحیح انجام دهند.
- باید بتواند که آزمایش اورژانس را بشناسند و اطلاعات کافی را داشته باشند و بتوانند به مراقبت بیمار هنگامی نمونه‌گیری رسیدگی کنند.
- باید در حین کار بهداشت را بصورت کامل باید رعایت کنند و اصول اخلاقی را نیز مدنظر داشته باشند.
- شرایط هر آزمایش را به بیماران گوشزد کنند و زمان صحیح برای انجام آزمایش را به افراد یادآوری کنند.
- بتوانند در مواقع ضروری سرعت عمل داشته باشند نتایج به دست آمده برای آزمایش بیماران را بتوانند بررسی را کنترل کنند.
- نمودارها و نتایج را در قالب گزارش به پزشکان تحویل دهند.
ادامه تحصیل
افرادی که در مقطع کارشناسی علوم آزمایشگاهی فارغ التحصیل می‌شوند برای ادامه تحصیل در کارشناسی ارشد می توانند در گرایش های شیمی بالینی، خون شناسی، انگل شناسی، میکروب شناسی و ویروس شناسی، قارچ شناسی، ژنتیک انسانی، بیوتکنولوژی، فیزیولوژی، ایمونولوژی شناسی، فیزیک پزشکی و سایر رشته های مربوطه مجوز ادامه تحصیل را دارند؛ همچنین بعد از کارشناسی ارشد می توانند با شرکت در آزمون دکترا در مقطع دکترا نیز ادامه تحصیل دهند.
معرفی بازار کار علوم آزمایشگاهی در ایران
رشته علوم آزمایشگاهی نیز مانند بیشتر رشته های گروه علوم پزشکی بازار کار مناسبی دارد و فردی که در این رشته تحصیل می کند می تواند به شاغل شدن در بیمارستانها، آزمایشگاهها و مراکز درمانی امیدوار باشد. مراکزی که میتوانند مشغول به کار شوند عبارت اند از:
- آزمایشگاه‌های بالینی بیمارستان های دولتی و خصوصی
- آزمایشگاه‌های مراکز بهداشتی درمانی
- آزمایشگاه‌های تشخیص طبی خصوصی و غیر خصوصی
- انستیتوها و مراکز تحقیقاتی و آموزشی
- کارخانه‌های تولید وسایل و مواد آزمایشگاهی
- شرکت های پخش فراورده‌های بیولوژیکی و آزمایشگاهی
- پزشکی قانونی
- سازمان انتقال خون
درآمد و حقوق
با توجه به محل کاری که افراد فارغ التحصیل علوم ازمایشگاهی در آن مشغول به کار هستند حقوق آنها می تواند بین ۳ تا ۳٫۵ میلیون متغییر می باشد.(کاملا بستگی به توانایی های فرد و وضعیت آزمایشگاه دارد، هم اکنون در اردیبهشت ۱۴۰۰ ، آزمایشگاه هایی هستن که برای یک فرد با مدرک کارشناسی علوم آزمایشگاهی ماهیانه ۵ تا ۶ تومان هم در نظر می گیرند).
امکان تاسیس آزمایشگاه
افرادی که در مقطع دکتری علوم آزمایشگاهی فارغ التحصیل می‌شوند اجازه راه اندازی آزمایشگاه در گرایش تخصصی خودشان را دارند، بنابراین افرادی که قصد تاسیس آزمایشگاه دارند باید در یکی از رشته های پاتولوژی و علوم آزمایشگاهی مدرک دکتری حرفه‌ای را داشته باشند.
مشکلات دانش آموختگان علوم آزمایشگاهی در ایران
افراد در مورد بازار کار رشته خود اعتراض دارند چون پیش می آید که افرادی که در این رشته تحصیل نکرده اند و فقط دوره های کوتاه آموزشی را گذرانده اند در مراکز آزمایشگاهی مشغول به کار می‌شوند و همچنین با توجه به دوره تحصیلی سخت و حساسی که این افراد دارند حقوق مناسب برای آنها در نظر گرفته نمیشود.
با تشکر از اینکه با ما همراه بودید؛ نظرات و سوالات خودتون رو در انتهای همین صفحه بنویسید.
دیدگاهتان را بنویسید